پرداختن به چالش ها، هدف اصلی سمپوزیوم کاربست علوم شناختی

به گزارش بهروان نیوز، دوم اسفندماه 1402 ، دانشگاه شهید بهشتی با همکاری دانشگاه رفاه و مرکز پژوهشی علوم اعصاب شناختی رفتار اقدام به برگزاری اولین سمپوزیوم کاربست علوم شناختی در ارزیابی و توسعه شایستگی های مدیریتی می نماید. برای آشنایی بیشتر با ماهیت این رویداد و مخاطبان آن، گفتگوی کوتاهی با وحید نجاتی، استاد علوم اعصاب شناختی دانشگاه شهید بهشتی، رئیس انجمن علوم و فناوری های شناختی کشور و رییس سمپوزیوم انجام داده ایم.

چرا یک مدیر صنعتی یا سازمانی باید مخاطب این رویداد باشد؟

در چشم انداز در حال تحول علوم شناختی، تأکید سنتی عمدتاً حول رشته های بالینی متمرکز شده است و از بینش های حاصل از علم مغز برای ارزیابی و مداخله در اختلالات خاص استفاده می شود. با این حال، تغییر پارادایم ضروری است، زیرا ما نقش مهمی را که مغز نه تنها در رسیدگی به نگرانی های بالینی، بلکه در تنظیم پیچیدگی های زندگی روزمره ما ایفا می کند، می شناسیم.

با در نظر گرفتن این دیدگاه گسترده تر، آشکار می شود که هر گونه افزایش یا پیشرفت در عملکرد طبیعی ما محصول عملکردهای پیچیده مغز است. همان گونه که مغز یک فرد اعمال و تصمیمات او را هدایت و مدیریت می کند، مهارت شناختی یک مدیر نیروی هدایت کننده گروه، سازمان و حتی جامعه است. مدیران، به‌عنوان معماران شناختی حوزه‌های مربوطه خود، این پتانسیل را دارند که تغییرات دگرگون‌کننده را در مقیاس بزرگ‌تر تسریع کنند. مدیران می‌توانند با تقویت عملکردهای شناختی خود، با هوشیاری بیشتر با پیچیدگی‌ها روبرو شوند، تصمیمات باکیفیت‌تری بگیرند و محیط سازمان و کسب‌وکار را طوری پرورش دهند که کارآمد و سازکار با پیچیدگی‌های به شدت متغیر دنیای مدرن باشد.

آیا می‌توانید بیشتر توضیح دهید که علوم شناختی در سازمان، با تمرکز بر عملکرد شناختی و فرآیندهای مغز، چگونه با روانشناسی صنعتی و سازمانی متفاوت است؟

روانشناسی صنعتی و سازمانی عمدتاً رفتار انسان را در محیط کار بررسی می‌کند؛ علم شناختی با بررسی مکانیسم‌های شناختی زیربنایی که این رفتارها را هدایت می‌کند، قدمی فراتر برمی‌دارد. روانشناسی صنعتی و سازمانی اغلب بر اقدامات قابل مشاهده، پویایی اجتماعی و ساختارهای سازمانی متمرکز است. از سوی دیگر، علوم شناختی به دنبال کشف پیچیدگی‌های فرآیندهای شناختی مانند حافظه، توجه، تصمیم‌گیری و حل مسئله است که نقش‌های محوری در شکل‌دهی رفتار در بافت‌های سازمانی دارند.

علاوه بر این، علوم شناختی رویکرد بین رشته‌ای تری را اتخاذ می کند و بینش های مهمی را از علوم اعصاب، روان‌شناسی، علوم کامپیوتر، مهندسی پزشکی، زبان شناسی و فلسفه می گیرد. این دیدگاه گسترده به ما امکان می دهد تا مبانی شناختی را که بر نحوه درک، تفسیر و پاسخ افراد به چالش های مطرح شده در محیط های سازمانی تأثیر می گذارد، کشف کنیم. با درک این فرآیندهای شناختی، بینش های ارزشمندی در مورد اینکه چرا برخی رفتارها بروز می‌کنند و چگونه می توان از مداخلات شناختی برای بهینه سازی عملکرد فردی و جمعی استفاده کرد، به دست می آوریم.

به طور خلاصه، در حالی که روانشناسی صنعتی و سازمانی بینش های ارزشمندی را در مورد پویایی محیط کار و رفتار انسانی ارائه می دهد، علوم شناختی با بررسی زیربنای شناختی که این رفتارها را هدایت می کند، این درک را گسترش می‌دهد و در نتیجه دیدگاهی بنیادی تر در مورد چالش¬های سازمانی ارائه می دهد.

چگونه می خواهید در سمپوزیوم با این مشکلات برخورد کنید؟

هدف ما در سمپوزیوم این است که از طریق سه نشست تخصصی با مشارکت متخصصان دانشگاهی و سازمانی، به طور جامع به چالش ها بپردازیم؛ به عبارتی به جای آن که از راه حل شروع کنیم، از صورت مسئله‌های زنده و واقعی سازمان‌ها وارد موضوع خواهیم شد. نشست اول به چالش‌های واقعی سازمانی از نگاه علوم شناختی می پردازد. در نشست دوم، خواهیم دید چگونه می‌توان وضع موجود سازمان را به کمک ابزارهای ارزیابی شایستگی شناختی کارکنان سازمان  ترسیم  نمود؛. در نهایت، در نشست سوم بر توسعه شایستگی های شناختی در پرسنل و مدیران، با استفاده از ابزارهای علوم شناختی متمرکز خواهیم شد. به طور خلاصه این سمپوزیوم بستری را برای صورت‌بندی مشکلات و وضع موجود سازمان و ترسیم مسیر بهبود و پیشرفت با استفاده از دانش مغز فراهم می کند.

به نظر جنابعالی مخاطبان مناسب برای این سمپوزیوم چه کسانی هستند؟

مخاطبان این سمپوزیوم شامل افراد سازمان در هر سطح و به ویژه مدیرانی هستند که علاقه مند به ارتقای عملکرد سازمان خود از جنبه‌های مختلف (کسب‌وکاری، سرمایه انسانی، …) هستند. به علاوه ، از حضور پژوهشگران علاقمند به علوم شناختی، توسعه سازمانی، مدیریت سرمایه انسانی و روانشناسی صنعتی سازمانی و نیز کلیه دوستان جوانی که مسیر شغلی خود را در این حوزه‌ها دنبال می‌کنند، کاملاً استقبال می کنیم.