اخبار 31 شهریور 1402 - 1 سال پیش زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
کپی شد!
0
آلزایمر؛

قابل پیشگیری، غیرقابل درمان

21 سپتامبر، روز جهانی پیشگیری از آلزایمر است. بیماری که شاید نامش ترسناک و این روزها تعداد مبتلایانش رو به افزایش باشد؛ اما با کمی تغییر در سبک زندگی بتوان از بروز آن پیشگیری کرد.

به گزارش بهروان نیوز، مادربزرگ من آلزایمر داشت. من آن موقع کلاس چهارم بودم. روزهایی که به خانه ما می‌آمد، همگی حواسمان به او بود. مادرم از اینکه مادرش او را نمی‌شناخت، ناراحت بود و گریه می‌کرد. اوایل، تنها اسامی و افراد را بخاطر نمی‌آورد اما رفته رفته نه تنها کسی را نمی‌شناخت بلکه اگر حواسمان پرت می‌شد، ممکن بود کارهای خطرناک هم انجام دهد. لحظه‌ای خوشحال بود و کمی بعد بهانه می‌گرفت. مدام سوال‌های تکراری می‌پرسید. آن اواخر حتی زورش هم زیاد شده بود و یکبار که به زور می‌خواست از خانه خارج شود، مادرم که تلاش می‌کرد تا مانع‌اش شود را پرت کرد و پای مادرم شکست. پنج سال بیماری او طول کشید؛ البته دکتر به مادرم گفته بود که نهایت عمر سالمندان مبتلا به آلزایمر پنج سال است.

21 سپتامبر، روز جهانی آلزایمر است. همه ما با این بیماری آشنا هستیم. در واقع آن‌قدری با آن آشنا هستیم که حتی افراد جوان هم، حواس پرتی‌های روزمره‌ را به آن نسبت می‌دهند و در جواب فراموشکاری‌‌هایشان می‌گویند «آلزایمر گرفتم»! اما در تعریف اصلی این بیماری آمده که یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که در اثر آن به تدریج توانایی‌های ذهنی فرد تحلیل می‌رود. این بیماری تدریجی و پیش رونده است و با گذشت زمان وخیم تر می‌شود.

کابینتو بچین

زهرا رسایی، روانشناس که در حوزه سالمندی فعالیت می‌کند، می‌گوید: در این بیماری حافظه کوتاه مدت مختل می‌شود.  فرد صحبت‌های شما را فراموش و سئوالاتی را که پاسخ داده شده، تکرار می‌کند. این بیماری گفتار فرد را نیز مختل می کند، بنابراین  بیمار در یادآوری کلمات معمول دچار چالش می‌شود. آلزایمر می‌تواند سبب تغییرات رفتار و پریشانی شود. بی ثباتی خلقی و لغزش در قضاوت نیز عوارض رایج آن هستند. بیمار بهداشت ضعیفی دارد. افرادی که قبلا شیک پوش بودند ممکن است لباس‌های آلوده پوشیده و شستن موهای سرشان را فراموش کنند. افراد مبتلا به آلزایمر پیشرفته ممکن است توانایی راه رفتن، صحبت کردن یا پاسخ دادن به دیگران را هم از دست بدهند. در نهایت، این بیماری می‌تواند کارکردهای حیاتی مانند بلعیدن را مختل کند که در این صورت لازم است تا فرد مبتلا در بیمارستان تحت مراقبت قرار بگیرد تا برای آن‌ها در آخرین و شدیدترین مرحله بیماری، آسایش و تسکین فراهم  شود.

3 تا 9 سال؛ میزان امید به زندگی در مبتلایان به آلزایمر

آلزایمر چند مرحله دارد و این مراحل می‌تواند به تدریج با کارهای روزمره تداخل پیدا کند. در مراحل انتهایی، فرد حتی برای انجام فعالیت‌های ضروری نیز به دیگران نیاز پیدا می‌کند. رسایی در این خصوص توضیح می‌دهد: در مجموع 7 مرحله برای این بیماری مطرح شده است. با پیشرفت بیماری، علائم آن می‌تواند شامل مشکلات زبانی، مشکل در آگاهی از موقعیت، گم‌شدن، نوسانات خلقی، از دست دادن انگیزه، اهمال و بی‌توجهی نسبت به خود و مشکلات رفتاری باشد. این بیماری سبب بروز ناراحتی‌هایی از قبیل علائم افسردگی (شامل فقدان احساس لذت، بی‌قراری، افسردگی، کاهش اشتها و وزن، عدم وجود تمرکز و احساس گناه)، علائم روانی (شامل توهم، هذیان و سوءظن) و نیز رفتارهایی مثل آشفتگی، سرگردانی، پرخاشگری و خشونت  می‌شود. با وخیم‌شدن آلزایمر، بیمار معمولاً از خانواده و جامعه کناره‌گیری می‌کند. به‌تدریج فعالیت‌های بدنی از دست می‌رود و در نهایت هم منجر به مرگ می‌شود. هرچند سرعت پیشرفت آلزایمر می‌تواند متفاوت باشد اما امید به زندگی معمول پس از تشخیص بیماری، ۳ تا ۹ سال است.

این روانشناس می‌گوید: آزمایش وضعیت روانی که « mini-cog» نامیده می‌شود، یا سایر آزمایش‌های غربالگری می‌توانند مهارت‌های هیجانی یا حافظه کوتاه مدت فرد را اندازه گیری کنند. برای پیشگیری از سایر مشکلات مانند سکته یا تومور می‌توان از آزمایش‌های عصب شناختی و اسکن‌های مغزی نیز استفاده کرد و اطلاعات دیگری درباره مغز فرد مورد نظر به دست آورد.

زنان بیشتر از مردان دچار آلزایمر می‌شوند

براساس تحقیقات علمی که در جهان سن بروز آلزایمر 65 سال به بالا است اما اگر افراد سبک زندگی استانداردی نداشته باشند این بیماری ممکن است در سنین پایین‌تر هم بروز کند.

رسایی در این‌باره تاکید می‌کند: یک هشتم  افراد دارای 65 سال و بیشتر، این حالت مخرب زوال عقل را دارند . در سال ۲۰۲۰ حدود ۵۰ میلیون نفر در جهان  مبتلا به اشکال مختلف دمانس شناسایی شده‌اند .  حدود ۱۰ درصد بیماران دچار آلزایمر زودرس شده و در دهه ۳۰ تا ۶۰ زندگی خود مبتلا می‌شوند.  زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آلزایمر قرار می‌گیرند. اگر در افراد زیر ۴۰ سال رخ دهد که احتمال آن خیلی کم است، آلزایمر زودرس نامیده می‌شود. خطر بروز آلزایمر در افرادی که یکی از اقوام درجه یک آن‌ها به این بیماری مبتلا شده باشد، بیش‌تر است. هم چنین دانشمندان جهش‌های ژنی را کشف کرده‌اند که روی بروز و به تاخیر انداختن این بیماری نقش دارند.

او درباره درمان این بیماری می‌گوید: آلزایمر هیچ معالجه قطعی ندارد. اما درمان هایی وجود دارد که ظاهرا به حفظ مهارت‌های ذهنی و کاهش عوارض بیماری کمک می‌کند. اگر بیمار مداوا را زودتر آغاز کند، ممکن است بتواند مدت زمان طولانی تری استقلال خود را حفظ کرده و کارهای روزمره خود را انجام دهد.  با استفاده از دارو می‌توان سرعت پیشرفت بیماری را کند کرد و از شدت اختلال حافظه و مشکلات رفتاری بیمار کاست.

مدیر کلینیک «رسا» در توصیه به خانواده‌های بیماران آلزایمری می‌گوید: اگر از شخص مبتلا به آلزایمر مراقبت می‌کنید از بیمار بخواهید تا بعضی از کارها را خودش انجام دهد. نوشتن محتویات کابینت‌ها روی آن‌ها و یادداشت کردن کارهای روزانه می‌تواند به او کمک کند. یادتان نرود که یک جعبه دارو برای قرار دادن داروهای هفت روزه او بخرید. مراقبت از شخص مبتلا به آلزایمر می‌تواند هم به لحاظ جسمی و هم روحی و روانی،  اطافیان بیمار را رو به افول ببرد و آن‌ها را دچار خشم، افسردگی، تغییرات خلقی، مشکل تمرکز و بی‌خوابی کند. برای اجتناب از فرسودگی خود بعنوان مراقب، هر روز حداقل چند دقیقه را صرف انجام کاری کنید که از آن لذت می‌برید. با دوستانتان در تماس بوده و هر زمان که توانستید به سرگرمی‌های مورد علاقه خود بپردازید. یکی از دوستان یا اقوام را پیدا کنید که یاری‌گر شما باشد.

وجود فشارهای اقتصادی و اجتماعی بر عموم به ویژه پدر و مادرها بر کسی پوشیده نیست؛ اما با کمی مراقبت، رسیدگی و تغییر در سبک زندگی‌مان، می‌توانیم از بروز چنین بیماری در خانواده خود پیشگیری کرده یا حداقل آن را به تعویق بی‌اندازیم. 

نویسنده
فاطمه فلاح
مطالب مرتبط
  • دیدگاه‌هایی که حاوی ناسزا و افترا است، به هیچ عنوان پذیرفته نمی‌شوند
  • برای بهتر و روان‌تر خوانده شدن دیدگاه شما، بهتر است از متن به صورت فارسی استفاده کنید نه با حروف فینگلیش
  • موارد درگیری با کاربران در پاسخ به دیدگاه دیگر کاربران پذیرفته نمی‌شود
نظرات

دیدگاهتان را بنویسید!

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.